Remmen

Er zijn mensen die roepen: mijn auto is om te rijden en niet om te remmen, maar af en toe op tijd stil staan is ook best wel handig. Daarom even de aandacht op de remmen van onze klassiekers! We laten de stokoude mechanische remmen maar even buiten beschouwing en beperken ons tot de hydraulische trommelremmen en de -schijfremmen, of een combinatie van beide. De werking moge bekend zijn: bij de trommelremmen worden remschoenen hydraulisch naar buiten gedrukt tegen de binnenkant van de remtrommel die aan elk wiel is gemonteerd. Bij de schijfremmen is de trommel vervangen door een schijf zijn de schoenen vervangen door de remklauw met twee remblokken welke hydraulisch op de schijf worden geklemd tijdens het remmen.

Slepende en warmlopende remmen na langdurige stilstand.
Hier is corrosie de grootste verdachte: bij de trommelremmen gaan dan de voeringen niet meer terug in de “nulstand” door corrosie binnen in de hydraulische remcilinders. Demontage en reinigen c.q. vervangen van de cilinders is dan het beste devies! Ook bij de schijfremmen is de corrosie meestal de boosdoener: de hydraulische zuiger in de remklauw zit vast in de “remmende” stand. Demontage van de klauwen en de afdichtingen vervangen dan het devies, maar laat dit vooral aan de vakman over want “trial & error” bij de remmerij kan ernstig zeer doen…

Slepende en dus warmlopende rem bij regelmatig gebruik
Na een remactie worden bij de trommelremmen de schoenen met mechanische veerkracht weer vrij van de trommel getrokken.
Bij schijfremmen gebeurt dit door de elasticiteit van de inwendige afdichtingen in de remklauw. Dit betekent dat er in beide gevallen een minieme hoeveelheid remvloeistof door de remleiding terug naar het systeem. Hier kan een verstopte remslang de oorzaak zijn: wanneer de slangen ouder zijn (>10 jaar) raakt de rubberen binnenkant los van de katoenen wapening en verstopt de doorgang. Tijdens remmen loopt de druk op tot boven de 60 Bar, dus in de richting van de remcilinder blijft de slang wel open, maar met de geringe retourdruk bij het lossen van de rem doet de verstopping zijn werk met warmlopen als resultaat.
Dit euvel is redelijk eenvoudig te constateren: de ontluchtingsschroef van de desbetreffende rem even lossen waardoor de restdruk kan wegvloeien en de rem vervolgens kan lossen. Echter bij de eerstvolgende remactie is het probleem weer terug, dus nieuwe slangen is hier het devies. Werkt deze truc niet, dan is er een mechanische oorzaak voor het niet lossen van de rem.

Remdruk valt weg tijdens lange afdaling

Remvloeistof trekt op den duur water aan, wat in kleine druppeltjes door de vloeistof gaat zwerven en het kookpunt van de remvloeistof verlaagt.
Wanneer nu langdurig geremd gaat worden, bijvoorbeeld bij een lange afdaling, dan loopt de temperatuur op tot boven het kookpunt van de remvloeistof en worden er gasbelletjes gevormd.
In tegenstelling tot (rem)vloeistof zijn deze gasbelletjes samendrukbaar wat resulteert in een sponzig en soms geheel wegzakkend rempedaal zonder voldoende werking.
Geen paniek: als de remmen weer zijn afgekoeld en de belletjes weer in vloeistof zijn veranderd, doen de remmen het weer, dus dan voorzichtig en zo veel mogelijk afremmend op de motor de berg af naar de dichtstbijzijnde garage om de remvloeistof te laten vervangen. Dit verversen niet alleen doen van de vloeistof in het reservoir, maar vooral bij de wielen, want daar zit het potentiële probleem!
Nog handiger en beter voor de gemoedsrust is om dit voorafgaande aan de rit te doen, waarbij een verversingsperiode van 24 maanden gebruikelijk en veilig is.

Scheeftrekken tijdens remmen
Dit is helaas een bijna gebruikelijk fenomeen bij de trommelremmen, zeker wanneer er fors geremd moet worden vanaf hogere snelheid.
Alleen wanneer alles in het remsysteem tip-top in orde is zal de auto op zo”n moment rechtuit blijven rijden. Doorgaans moet men zoeken aan de kant waar de auto juist niet heen trekt, want die zijde doet dus blijkbaar minder goed zijn werk. Mogelijke oorzaken: vette remschoenen door hydraulisch lekkage wat op te lossen is met nieuwe afdichtingen of beter complete remcilinders; verschil in afstelling van de remmen aan linker- en rechterzijde, of bij zelf stellende remmen een defect aan de stel-inrichting.
Bij de oudere Mercedessen zijn dit kleine wrijvingsplaatjes die kunnen breken en verdwijnen.

Een laatste, vaak vergeten, oorzaak is een foute voorwielafstelling of te grote speling hiervan waardoor een wiel “spontaan” gaat sturen wanneer de remkracht door de wielen op de ophanging wordt uitgeoefend.
Last but not least: het remsysteem is niet goed ontlucht: als er nog luchtbelletjes aan één kant in de leiding zitten dan zal díe zijde pas gaan remmen als deze belletjes zijn samengedrukt!


Rempedaal trilt tijdens remmen
Dit duidt op een kromme remschijf of een ovale remtrommel. Dit is alleen op te lossen door een complete remrevisie waarbij de trommels worden uitgedraaid en/of de schijven worden gevlakt of vernieuwd. Oorzaak van de kromme remschijven is meestal het incorrect aandraaien van de wielbouten waarbij de juiste volgorde en juiste aanhaalmoment niet is aangehouden. Een andere oorzaak kan zijn dat na langdurig en fors remmen de (rood)hete schijven ongelijk afkoelen doordat na stilstand de voet op het rempedaal wordt gehouden en zo de remblokken op de schijven gedrukt blijven.
Handrem of P-stand is dan een betere optie!

Welke remvloeistof gebruiken?
De aanduiding van de verschillende soorten remvloeistof is DOT 3; DOT 4; DOT 5 en DOT 5.1
DOT 3 en DOT 4 is op glycol basis, maar DOT 5 is op siliconenbasis.
Hoewel de DOT 5 door de chemische samenstelling nauwelijks last heeft van veroudering door vocht, kan en mag dit niet in de oudere systemen van onze oldtimers worden gebruikt.

Wanneer DOT 3 is voorgeschreven, kan zonder probleem worden vervangen door de DOT 4 met een hoger kookpunt.
Zie voor een uitgebreidere uitleg van remvloeistoffen: https://nl.wikipedia.org/wiki/Remvloeistof


Bijvullen?

Wanneer een reservoir te vaak of te veel moet worden bijgevuld, dan is er waarschijnlijk ergens een lekkage en dus: groot alarm!
In principe is de bijvulling alleen voor compensatie van de slijtage van de remvoering en de de daardoor ontstane verplaatsing van de remzuigers. Normaal gesproken is de inhoud van het reservoir voldoende om deze slijtage te compenseren zonder bijvulling. Daarom heet het in sommige handboeken ook wel compensatiereservoir!

Lekkages in het gehele systeem kunnen voor komen, dus aan leidingen, aan wielremcilinders, aan de hoofdremcilinder, aan de beide koppeling cilinders en als hier nergens een lekkage te bespeuren is en er tóch moet worden bijgevuld: dan is de hoofdverdachte de rembekrachtiger die inwendig vloeistof lekt naar de vacuümkamer. Vervolgens wordt de remvloeistof via de vacuümleiding naar de motor gezogen en wordt dan door de motor verbrand. Totale revisie is dan het devies!

Ab